Overmatige geproduceerd vet van de talgklieren in de oogleden blijft aan de oogharen kleven en wordt vervolgens zuur. Hierdoor raken de ooglidranden geïrriteerd. In vele gevallen gaat dit ziektebeeld gepaard met eczema seborrhoicum. Dit is een vorm van eczeem waarbij de huid erg vettig of droog en schilferig kan zijn.

Soms komen beide verschijnselen afwisselend voor. Wanneer bacteriën, die normaal gesproken geen afwijkingen veroorzaken, de overhand krijgen kunnen zij een ontsteking veroorzaken.

Blepharitis is een ontsteking van de ooglidrand. Het gaat vaak gepaard met jeuk, irritatie, tranen en soms een rood oog. Het is bijna altijd een chronisch probleem en kan al in de vroege jeugdjaren ontstaan maar ook nog op oudere leeftijd voorkomen.

Blepharitis is vaak de basis van het onstaan van een chalazion

Een chalazion is een zwelling van een talgklier (kliertje van Meibom) in het ooglid.

Door het verstopt raken van de uitvoergang kan het talg niet meer naar buiten komen en hoopt zich op in het kliertje. Het is een steriele ontsteking, die soms gepaard kan gaan met een bacteriële ontsteking.

Op een gegeven moment ontstaat er een pijnlijke zwelling, net boven of onder de rand van het ooglid en niet in de rand van het ooglid zoals bij een 'stiegje' of 'strontje' (hordeolum). Het gehele ooglid kan in korte tijd rood en gezwollen worden.

Het verstopt raken van de uitvoergang van de klier van Meibom

Klieren van Meibom

De klieren van Meibom, glandulae tarsicae, glandulae tarsicae Meibomi of glandulae tarsales zijn klieren aan de bindvlieszijde van de ooglidrand, die een olieachtig product produceren dat de vetlaag van de traanfilm vormt.

Deze laag van lipiden voorkomt al te snelle verdamping van het waterige deel van de traanfilm en het hydrofobe aspect van de laag voorkomt bovendien indringing van water en infecties van buitenaf.

Langs de bovenste ooglidrand zijn ongeveer vijftig van deze klieren gelegen, aan de onderste lidrand ongeveer 25.

De klieren zijn genoemd naar de Duitse arts en anatoom Heinrich Meibom (1638-1700), die de klieren als eerste uitvoerig beschreef. De klieren waren echter al getekend door de Italiaanse anatoom Giulio Casserio (ca. 1552-1616).

Door het ooglid om te klappen kan de oogarts zien of er een chalazion dan wel een hordeolum aanwezig is.

Een beginnend chalazion kan het best behandeld worden met warme kompressen. Leg twee maal daags gedurende 15 minuten een in heet water (zodat de ellebooghuid dit kan verdragen) gedrenkte schone zakdoek op het zieke ooglid. Een secundaire infectie kan met antibiotische en evt. corticosteroïd oogdruppels  behandeld worden. De gezwollen klier kan, zolang dat nog gaat, leeggedrukt worden.

Indien dit niet mogelijk is wordt het chalazion, onder lokale verdoving, door insnijden van het ooglid verwijderd.

U wordt plaatselijk verdoofd door de arts door middel van een injectie. Deze wordt geplaatst aan de buitenkant en aan de binnenkant van het ooglid. Nadat de verdoving enige minuten is ingewerkt, wordt het ooglid met een klemmetje naar buiten gedraaid. Daarna wordt een klein sneetje gemaakt en de inhoud van de bobbel wordt verwijderd. Wanneer de inhoud van de bobbel eruit is, wordt het klemmetje van uw ooglid verwijderd. Omdat het sneetje aan de binnenkant van het ooglid wordt geplaatst, worden er geen hechtingen geplaatst en zult u geen litteken zien. Daarna krijgt u een drukverband op uw oog.

De oogarts zal aangeven welke behandeling in uw geval het geschiktst is. Een chalazion kan eenmalig zijn, het kan echter ook voorkomen dat op een andere plaats in het ooglid opnieuw een chalazion ontstaat. Dit wordt dan op de zojuist beschreven wijze behandeld.

Therapie

Een chalazion kan makkelijk steeds opnieuw optreden als niets aan de onderliggende oorzaak wordt gedaan.

Het is noodzakelijk de oogharen van beide oogleden regelmatig te reinigen met behulp van wattentipjes. Aanbevolen wordt dit twee maal daags te doen.

Eerst de oogharen borstelen met een met kraanwater natgemaakte wattetip om te 'weken', vervolgens met een droge tip de korsten en schilfers verwijderen.

In ernstiger situaties moet, nadat de oogharen gereinigd zijn, na behandeld worden met antibiotische oogzalf zoals Fucithalmic ooggel.

Het is verstandig de ooglid reiniging ook in de wat rustiger fasen van de kwaal toch dagelijks vol te houden, zodat zoveel mogelijk de vetverzuring wordt tegengegaan.

Diagnose

Preventie

Het is belangrijk dat U van het oogdruppelen ( één of meerdere malen per dag) een vaste gewoonte maakt zodat geen druppels worden vergeten. De techniek van het oogdruppelen kan in het begin problemen geven. U moet net zolang doordruppelen totdat U een druppel het oog in voelt gaan.

Bij niet of onvoldoende functioneren van de klieren van Meibom kunnen droge ogen ontstaan, wat ertoe kan leiden dat de patiënt kunsttranen moet gaan gebruiken om verdere uitdroging en de daarop volgende beschadiging van het hoornvlies te voorkomen.

Een acute ontsteking van een klier van Meibom wordt een hordeolum internum genoemd. Deze kan overgaan in het chronische chalazion.