Voor de diagnostiek van aandoeningen van de gezichtsbaan is de gedeeltelijke kruising der vezels een belangrijk gegeven omdat de symptomen van voor de de kruising gelegen aandoeningen heel anders zijn (en vaak tot één oog beperkt) dan de symptomen van achter de kruising gelegen aandoeningen (hierbij zijn dikwijls verschijnselen in beide ogen te vinden).

Op grond van het verloop van de gezichtsbanen is nauwkeurige lokalisatie van een aandoening vaak mogelijk met behulp van gezichtsveldonderzoek.

Ook het beoordelen van de pupilreacties, al dan niet na toediening van speciale oogdruppels en onderzoek van het kleurenzien  en contrast onderscheidingsvermogen zijn belangrijk om tot een diagnose te kunnen komen.

De functie van de gezichtszenuw kan objectief gemeten worden mbv een VER. Bij dit onderzoek wordt gemeten hoe een aan het oog toegediende visuele prikkel in het visuele systeem wordt verwerkt. Omdat alleen de papil in het oog zichtbaar is wordt het onderzoek soms aangevuld met beeldvormend onderzoek van de in het hoofd gelegen visuele banen en de hersenen. (schedelecho, CT scan, MRI scan).

Ook zal in een aantal gevallen nader overleg met of doorverwijzing plaats vinden  naar de neuroloog zeker wanneer de oogarts geen oogheelkundige verklaring voor de klachten of verschijnselen kan vinden.

Wanneer er sprake is van een erfelijke vorm van opticus atrofie is in een aantal gevallen een erfelijkheids onderzoek mogelijk. Ook kan soms op grond van de familie gegevens iets meer gezegd worden over de wijze van overerving en het te verwachten beloop. Erfelijke opticusatrofieën kunnen behalve als opzichzelf staande aandoening ook voorkomen in combinatie met andere lichamelijke aandoeningen zoals doofheid, nierklachten of aandoeningen van het zenuwstelsel.

Visual evoked response test (VEP)

Onderzoek waarbij als reactie op visueel toegediende prikkels (evoked potentials = leterlijk opgeroepen reacties) veranderingen in de hersenactiviteit zichtbaar worden gemaakt. Bij een visual evoked response-test wordt de functie van de oogzenuw gemeten, de zenuw tussen de ogen en de hersenen. De test wordt een enkele maal toegepast bij onderzoek naar multipele sclerose en kan afwijkingen in de oogzenuw opsporen voor er symptomen zijn. De hersenactiviteit in respons op lichtprikkels wordt gemeten om de snelheid te bepalen waarmee impulsen van het oog de hersenen bereiken. De test duurt twintig tot dertig minuten.

Tijdens de test

Elektroden worden aan de hoofdhuid bevestigd en één oog wordt bedekt. U moet op een lichtpuntje scherpstellen terwijl op het scherm een ruitpatroon opflikkert.

Uitslag

Visual evoked responses

Opname van de normale elektrische activiteit in een hersengebied, terwijl het impulsen van het oog ontvangt. De tijd die het de impuls kost om de hersenen te bereiken, wordt gemeten.